René Pennings       

Risico's nemen met gezond verstand

De doos van Pandora

1. Wat zijn Pandora-risico’s?
De doos van Pandora begon als een beproeving van de Griekse goden aan de mensheid. Zeus stuurt een vrouw, genaamd Pandora, met een doos naar de mens en drukt haar op het hart nóóit in de doos te kijken, hoewel hij weet dat zij haar nieuwsgierigheid nooit zal weten te bedwingen. Alle goden hebben onheilspellende gaven in de doos verborgen. Deze staan symbool voor risico’s met een onzekere impact en een onbekende kans, zonder ook maar een vermoeden of causaal verband tussen oorzaak en gevolg.
De nieuwsgierige Pandora kan zich op een dag niet meer inhouden en besluit de bijzondere doos te openen. Uit de doos vliegen alle rampen die de mensheid sinds die tijd teisteren, zoals hongersnood, ziekte, aardbevingen en oorlog. Het onheil verspreidt zich bliksemsnel. Het is overal en onherroepelijk!
Geschrokken sluit Pandora de doos weer, maar alleen de hoop zit nog in de doos als deze weer gesloten wordt. Het is de enige goede gave die in de doos verborgen was.

2. Welke voorbeelden zijn er?
Je wordt ’s ochtends half zeven wakker van het luchtalarm. Het internet is uitgevallen en op je analoge radio hoor je dat geadviseerd wordt om ramen en deuren gesloten te houden en binnen te blijven. Niet veel later zie je mannen in felgroene beschermingspakken door je straat lopen.
Een ander voorbeeld is het legaliseren van wiet. Loopt straks de halve wereld stoned rond in een Sodom & Gomorra-achtige setting? Of wordt de nederwiet net zo vanzelfsprekend als een glaasje jenever (‘Jointje op? Laat je rijden!’).


3 Wat moet je doen bij een Pandora-risico?
Hetzelfde als bij Pythia-risico’s. Eerst preventie (‘luister naar de adviezen van de autoriteiten en stay cool’), daarna kennis en – al onderhandelend – een breed inzicht vergaren om te beseffen hoe erg het kan zijn en om een werkbare risk appetite te benoemen. 

En dan is er nog de Cassandra ...