René Pennings       

Risico's nemen met gezond verstand

Ongeschreven strategische risico's (1): APM Terminals

Managementgoeroe Robert Kaplan muntte enkele jaren geleden de term ‘strategische risico’s’. Dit zijn vrijwillig geaccepteerde risico’s die de strategie van je organisatie zowel positief als negatief kunnen beïnvloeden. Volgens Kaplan krijg je ze boven water via scenarioplanning, strategische sessies en het benoemen van ksf’s. Maar strategische risico’s zijn ook risico’s die moeilijk bespreekbaar zijn. Het is bijvoorbeeld concurrentiegevoelige informatie of het vergt een kwetsbare, gedurfde opstelling van de hoogste besluitvormers. APM Terminals bijt het spits af in deze rubriek met één van de duurste strategische risico’s die de onderneming op 27 juli 2017 ‘overkwam’.

Een van de meest ondergewaardeerde uitvindingen van de vorige eeuw is de container. Deze gestandaardiseerde metalen kist is ideaal voor het transport van losse goederen over zowel de weg, het water als per spoor. En twee van de meest opzienbarendste containerterminals staan in de Rotterdamse haven. De een is de snelste van de Europa en is van APM Terminals, de ander is het paradepaardje van hetzelfde concern.

 

De strategie van APM Terminals komt neer op cost leadership. Door zo efficiënt mogelijk te werken kan het bedrijf zeer concurrerende tarieven overleggen. En dat is hard nodig in een markt met flinterdunne marges en een grote omloopsnelheid. Uiteraard is er aandacht voor veiligheid en duurzaamheid, de CO2-uitstoot en aanverwante zaken, maar deze staan grotendeels in het teken van efficiency (‘als we efficiënt zijn door onze snelheid, gebruiken we sowieso minder schaarse middelen’).

De top van moederbedrijf Maersk formuleert haar doelstellingen in termen van ‘must win battles’. De term is figuurlijk een containerbegrip en is vooral bedoeld om de neuzen in de gehele organisatie dezelfde kant op te krijgen. De essentie van de strategie van Maersk en APM Terminals is en blijf cost leadership, met een goed oog voor overnames c.q. kansen pakken.

Een van de strategische pijlers om te groeien in een overwegend krimpende containermarkt is vergaande robotisering. De spreekwoordelijke stip aan de horizon bestaat uit zelfsturende robots die containers in no time op zelfvarende kleine schepen of zelfrijdende vrachtauto’s plaatsen. De ogen van de complete sector zijn dan ook gericht op de Tweede Maasvlakte, de plaats van APM’s recente en meest geautomatiseerde containerterminal. Een strategie die prima aansluit met die van de Rotterdams haven (‘niet de grootste, wel de slimste van de wereld’). 

De nieuwe containerterminal op de tweede Maasvlakte moet bovendien de interne concurrentie aangaan met de wat oudere APM-terminal elders in de haven. Een terminal die vier keer op rij is uitgeroepen tot meest productieve terminal van Europa met een gemiddelde van 101 kademoves per uur. Die prestatie is des te opmerkelijker, omdat maar liefst driehonderd collega’s van deze ‘oude’ terminal naar de nieuwere zijn vertrokken en de nieuwelingen meteen de prestatie van hun voorgangers evenaarden.

Op 7 juni 2017 zette moederbedrijf Maersk haar digitale strategie uiteen. Twintig dagen later voltrok zich het grootste strategische risico en verdampte in tien dagen bijna de gehele jaarwinst.

  Klik hier voor deel 2 en slot.