Stel dat er drie menstypen zijn, de Verlanger, de Vrezer en de Scepticus. De Verlanger beschouwt AI als utopisch: ‘robots gaan zorgen voor een luilekkerland, waarin ik hoogstens nog een paar uurtjes per dag nog hoef te werken’. Dit mensbeeld vind je rechtsboven in de volgende figuur. De Vrezer daarentegen vermoedt dat de killer robot niet meer ver weg is en voorziet een dystopische, korte toekomst voor de mensheid. De Scepticus vindt AI een mooie uitvinding, maar ziet het vooral als statistiek 2.0. De computer heeft namelijk werkelijk geen enkel idee waarover de mens het heeft. Met AI kun je al met al beter voorspellen, aangezien ieder algoritme te herleiden is naar enen en nullen. Maar de zachte kant van De Mens is (bijna?) niet in cijfers uit te drukken.
Vooralsnog hoeven we de komende jaren geen menselijke eigenschappen toe te dichten aan algoritmes. Dankzij AI-vaandeldragers zoals Musk en Hawking houden we ook rekening met AI-doemdenkscenario’s over killer robots. En aan de andere kant we zijn realistisch genoeg om te beseffen dat we niet vanzelf in Utopia komen. Zou daar trouwens plek zijn voor iedere wereldburger? Los van geopolitieke spanningen, de klimaatverandering of licht gestoorde wereldleiders wordt de wereld door AI beter. Kortom, AI behoort idealiter een hulpmiddel te zijn, dat niet – sterker: nooit! - de mens(elijke) factor mag overrulen. AI wordt je digitale buddy, niet een huisdiertje dat alleen maar schoonmaakt of boodschappen doet en ook niet uitgroeit tot je nieuwe BFF, die je sociale contacten tot het minimum beperkt.
Een digitale buddy bestaat al en hij heet Will. Het is een hoofd op een computerscherm en hij ziet eruit als een echt mens. Will is een digitale docent, een avatar; een stuk software vol kunstmatige intelligentie. De verbale interactie gaat twee kanten op. De kinderen kunnen tussendoor vragen stellen en Will reageert daarop. Hij reageert zelfs op non-verbale bewegingen en praat tegen volwassenen op een andere toon dan tegen kinderen. Will kost nog zo’n vierhonderdduizend euro en wordt naast het onderwijs vooral ingezet in de banken-, auto- en zorgsector.
De digitale buddy in deze blog lijkt verdacht veel op een Hollywood-acteur. In een enquête uit 2013 werd Tom Hanks beschouwd als most trustworthy. Hanks wordt gezien als de meest ideale (schoon)vader, die aardige buurman of je favoriete oom. De antwoorden die deze avatar geeft zijn op ieder moment logisch en te rechtvaardigen, zodat de gebruiker ze bijna automatisch accepteert. Bijna, want avatar Tom geeft zelf aan dat zijn antwoorden en adviezen voor 80 tot 99,5% betrouwbaar zijn. De Vrezer en ook de Scepticus mogen dan terecht stellen dat de avatar er 1 op de 20 keer naast zit. En wat dan? Tijd voor praktijkvoorbeelden.
“Trust me, I’m your friend”